مقایس? فرسودگی شغلی بین آموزشیاران نهضت سوادآموزی و معلّمان دور? ابتدایی در شهرستان آمل

امروزه،فشارهای روانی سازمانی در زندگی شغلی افراد،مشکلات فراوانی ایجاد نموده و باعث می شوند تا افراد بیشتر اوقات زندگی روزمره و زندگی کاری را همراه با هیجانات،تنشها،نگرانیها سرکنند که در اکثر موارد با ظرفیتهای بدنی و روانی آنها سازگار نیست.یکی از این سازمانها،سازمان آموزش و پرورش می باشد.امروزه آموزش و پرورش بیشتر به صورت رسمی و سازمان یافته در سطحی گسترده جریان دارد که با رشد اخلاقی،اجتماعی،فرهنگی و توسعه علمی صنعتی و اقتصادی بسیار مرتبط است.نگاه گسترده به نقشهای آموزش و پرورش به مثابه عاملی موثر در فعلیت بخشیدن به استعدادهای بالقوه آدمی،انتقال تجارب بشری به نسل تازه،ارائه ارزشهای مطلوب،افزایش معلومات و ایجاد مهارتهای لازم در افراد برای زندگی و تسهیل سیر حرکت وجود آدمی به سوی کمال و قرب الهی است که اهمیت این نهاد اجتماعی را بیش از پیش نشان می دهد.با چنین اهمیّت و ارزشی که برای آموزش و معلّم در جامعه تصور می شود سرمایه گذاری در جهت تربیت و تأمین این رکن مهم،سودمندترین و بهترین سرمایه گذاری هاست و بر این اساس معلّم و مربی در همه سطوح و مقاصد آموزشی،نخستین عامل بهبودکیفیت آموزش در نظام آموزشی و موضوع سلامت روانی معلّمان و تأثیر آن بر نحوه رفتار،تدریس و کارایی معلّم و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان،موضوعی است که بیشتر متخصصان آموزش و پرورش بر اهمیّت آن تأکید دارند،حتی گروهی عقیده دارند که این موضوع از میزان دانسته ها و روش تدریس آنان نیز مهم تر است.محیط کار از محرک های فیزیکی،روانی و اجتماعی تشکیل شده است که هرکدام از این عوامل می توانند فشارهای روانی خاصی را در فرد ایجاد کنند که در نهایت منجر به بروز فرسودگی شغلی شوند.هدف از پژوهش حاضر بررسی و مقایس? فرسودگی شغلی بین آموزشیاران نهضت سوادآموزی و معلمان دور? ابتدایی است که در سال 1387 در شهرستان آمل انجام گردید.جامعه آماری مورد مطالعه در گروه معلّمان دوره ابتدایی 213 نفر و در گروه آموزشیاران نهضت سوادآموزی 113 نفر می باشند که با استفاده از جدول مورگان،کرجسی تعداد 140 نفر به عنوان نمونه در گروه معلّمان دوره ابتدایی و تعداد 90 نفر به عنوان نمونه درگروه آموزشیاران نهضت سوادآموزی انتخاب شدند.شیوه نمونه گیری بصورت تصادفی طبقه ای انجام شد.برای گردآوری اطلاعات از پرسشنام? فرسودگی شغلی ماسلاچ و پرسشنام? محقق ساخته جهت اطلاعات جمعیت شناختی از قبیل اطلاعاتی دربار? جنسیت،مدرک تحصیلی،سابق? تدریس،مقطع آموزشی و محل تدریس استفاده شد.پژوهش بصورت توصیفی- مقایسه ای از شاخ? تحقیقات میدانی است و فرضیه ها و یافته های آن با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.نتایج این بررسی نشان داد که میزان خستگی شغلی و مسخ شخصیت آموزشیاران مرد و زن نهضت سوادآموزی شهرستان آمل در سطح متوسط و بالایی می باشد و میزان خستگی شغلی و مسخ شخصیت معلّمان مرد و زن مدارس ابتدائی شهرستان آمل در سطح پایین و متوسطی قرار دارند.همچنین نتایج بدست آمده نشان می دهد که بین معلمان مدارس ابتدایی و آموزشیاران نهضت سوادآموزی شهرستان آمل در زمینه متغیرهای خستگی هیجانی و مسخ شخصیت(دو بعد از ابعاد فرسودگی شغلی)تفاوت معنی داری در سطح 0.05p? وجود دارد اما در بعد سوم فرسودگی شغلی،عدم موفقیت فردی یا کفایت شخصی تفاوت معنی داری یافت نشد.